دریا قدرتی پور: همهمه حراج در بازارهاي شهر همه را به تکاپو انداخته است. با تغيير فصل، ويترين مغازه ها هم تغيير شکل داده و اين تغيير زودرس خيلي ها را سر ذوق آورده تا براي تابستان سال آينده خريد کنند.

پوشاکي که تا سه يا چهار ماه پيش بين 500 تا 800 هزار تومان قيمت داشت، حالا به شکل شگفت انگيزي به نيمي از آن قيمت و يا حتي کمتر رسيده اند. البته بماند که ترک هاي معروف هم از اين قافله جدا نمانده اند. بوي حراج در فصل سرد در تمامي کوچه پس کوچه هاي شهر پيچيده و غوغاي رهگذران، فضاي بازارهاي اصفهان را پر کرده است.

صداي فرياد مردي ميانسال كه بساطش را در يکي از پاساژهاي منتهي به ميدان انقلاب روي زمين پهن كرده، خريداران را به خود جذب مي کند. صداي او در ميان همهمه كم بازار به وضوح به گوش مي رسد و شيوه او در دعوت مردم به خريد در بين مغازه هاي سوت و کور از خريدار، شكلي نو و تازه به شمار مي آيد در حالي كه ديگر فروشندگان عمدتاً ساكت اند و روش هاي كم و بيش بي سرو صداتري را براي فروش جنس هاي خود انتخاب كرده اند.

در ميان يکي از كوچه هاي تقريباً شلوغ چهارباغ فروشنده ديگري بي محابا فرياد مي زند و در اين ميان نگاه هاي متعجب خريداران را به جان مي خرد. بسياري از آنها از اين شيوه فرياد زدن و تبليغ كردن براي جنس متعجب مانده اند. آنچنان كه بسياري از فروشندگان نيز معتقدند اين شيوه اساساً از پايه غلط است. ولي  سيد حسين به اين حرف ها و آن نگاه ها، بي اعتناست گرچه در اين ميان مردم هم راضي هستند.

 اجناس ارزان در پياده روها

 پاي بساط مرد فروشنده که در حال فروختن شال است، پر شده از کساني که عطاي خريد در پاساژهاي شيک را به لقايش بخشيده و ترجيح مي دهند که از دستفروشي چون او خريد کنند. به گفته خريداران او هر سال مي آيد و با خود انبوهي از شال هاي رنگارنگ حراجي را مي آورد. بالطبع فصل ها که تغيير مي کند، جنس شال هاي او هم تغيير مي کند و مهمترين خصوصيت اين کالاها نسبت به مغازه هايي با ويترين هاي شيک تزيين شده اند، قيمت هاي بسيار پايين و ارزان آنهاست.

به اعتقاد منصور که با زن و فرزندش براي خريد آمده است، بعضي چيزها را مي شود با قيمت ارزان تري در بين دستفروشان بيابي و نياز نيست با دو برابر قيمت در مغازه ها پيدا کرد. اما با وجود ارزاني در کف پياده روهاي شهر، مغازه داران هم دست روي دست نگذاشته اند و ويترين هايشان پر شده از کلمه حراج.

معصومه خريداري است که به حسب عادت، هميشه آخر فصل ها را براي خريد انتخاب مي کند و به اعتقاد او علت اينهمه شلوغي اين روزها در بازار، ارزاني و وفور اجناس حراجي است؛ نظري که برخي با آن مخالفند و مي گويند اينها همه اجناس بنجلي هستند که روي دست
فروشنده ها مانده و همين باعث شده که بين 30 تا 50 درصد کمتر از قيمت اصلي بفروشند و نمي توان به اين حراج ها دل خوش کرد.

شاهد اين مدعا در يکي از پاساژهاي خيابان نظر شرقي است. اگر گذرت به اين نقطه از اصفهان بيافتد با چراغ هاي روشن مغازه ها و انعكاس نورشان در آيينه هاي ويترين ها مواجه مي شوي که اين روزها با نوشته هاي بي شمار حراجي پيوند خورده اند و به نوعي اين مراکز فروش را پر رونق کرده اند. با كمي دقت مي تواني چهره هاي جواني را ببيني که در جستجوي قيمت هاي از دست رفته، بازار را گز مي کنند و جستجوگرانه از يك مغازه به مغازه اي ديگر گام مي نهند. به قول مينا که دانشجوي ارشد کامپيوتر است و مشتري پرو پا قرص حراجي هاست، اين حراج ها غير واقعي است: «وقتي روي اتيکت بيرون مغازه نوشته شده که قيمت مانتو 250 هزار تومان  است اما وقتي داخل مي شوي بين 350 تا 400 تومان است و فقط مانتوهاي از مد افتاده چند سال گذشته با اين قيمت به فروش مي رسد، ديگر بايد يا بنجل خريد يا عطاي خريد کردن از فروشگاه ها را در اين روزها به لقايش بخشيد. گرچه در برخي اوقات مي تواني اجناس خوبي را در بين حراجي هاي دستفروش ها پيدا کني اما اين اجناس بي کيفيت و ارزان مشتري ها را گول مي زنند و حراج واقعي نيستند.»

 حراج نياز به مجوز رسمي اتحاديه دارد

رضا، فروشنده لباس و كيف در خيابان خاقاني، تفسيري متفاوت از علت حراج دارد. او با اين ادعا كه حراج نياز به مجوز رسمي اتحاديه دارد، مي گويد: «حراج كالابه دليل كسادي بازار، رقابت و كاهش توان مردم كم درآمد صورت مي گيرد به اين علت که نرخ اجاره و بهاي مسكن، حمل و نقل و خورد و خوراك بالا رفته است و قدرت مالي اكثر مردم را پايين آورده مغازه دارها اجناسشان را حراج مي کنند تا فروش بيشتري داشته باشند و اجناس حراجي حداقل 20 درصد و بيشتر ارزان تر از برچسب هايي که دارد فروخته مي شود. در حراج گاه ممكن است يك جنس، زده دار، كثيف شده يا از مد افتاده باشد، اين موارد احتمالي مي توانند يكي ديگر از علل حراج باشند اما در هر حالتي حراج نياز به مجوز رسمي اتحاديه دارد.»

 تک سايزهاي مشهور

در کنار مغازه رضا فروشگاه کفشي است که جنس هاي تك سايز شده اش را به حراج گذاشته است. به نظر صاحب اين مغازه هم وقتي برخي از مغازه ها با کالاهاي بنجلشان حراجي به راه مي اندازند ديگر مردم اعتماد درستي به فروشندگان واقعي که اجناس با کيفيت را به حراج گذاشته اند ندارند.

در طرف ديگر شهر، جايي که به نوعي بخش مرکزي شهر به شمار مي رود هم حراجي ها فعالند. دانش، يكي از فروشندگان مانتو در ميدان شهدا مانتوهاي مغازه اش را حدود نصف قيمت سابق در معرض فروش گذاشته و معتقد است تغيير فصل و كاهش قيمت پوشاك تابستاني باعث شده كه بسياري از مردم استقبال خوبي از اين اجناس که ارزان تر فروخته مي شود داشته باشند و براي سال آينده خود مانتو بخرند؛ البته اين شامل حال کساني مي شود که چندان با دنياي مد و فشن ميانه ندارند و بيشتر به ارزان بودن کالا توجه مي کنند.

 او مي گويد: «مشتريان ديگر زرنگ شده اند و پوشاك مورد نظر را آخر فصل و در حراج مي خرند، چرا كه قيمت پوشاكي كه در حراج عرضه مي شود، يك دوم تا يك سوم ارزان تر از زماني است که حراج نشده اند.»

هر ساله بنا بر تقاضاي بازارفروشگاه هاي پوشاک زير نظر اتحاديه اقدام به حراج و پايين آوردن قيمت ها مي کنند. توليدکنندگان و توزيع کنندگان پوشاکي که به سبب رکود بازار خريد و فروش، براي باقي ماندن خود مجبور هستند قيمت ها را پايين بياورند؛ امري که به گفته صنف فروشندگان پوشاک دست واسطه ها را به بازار پوشاک باز کرده است.